Difunta Correa, Βρώμικες λέξεις...
Σπίτι. Το σπίτι μας το κέντρο του κήπου. Τοίχοι σε ροζ χρώμα, το ροζ ξεθωριασμένο από τον ήλιο κι έτοιμο κιόλας να σκάσει. Κάνω με το νύχι μου κάτω απ’ το σοβά και τον σπάω. Από κάτω του αρχίζει να φαίνεται ώχρα. Όταν χτυπάω με μια πέτρα εκείνο το χρώμα που είν’ απλωμένο πιο βαθιά, βγαίνει στ’ αποκομμένα νησιά μια άλλη στρώση, εκείνη είναι γκρίζα. Πιο βαθιά δεν προχωράω, το γκρίζο κρατάει στους τοίχους του σπιτιού πολύ γερά, μάλλον αυτό το γκρίζο είναι το ίδιο το σπίτι. Η μητέρα μου λέει: Μη αυτό. Το ξέρω ότι μπορώ να μπω κι από την πόρτα μες στο σπίτι.
[ΙΡΑΚ. Τζόναθαν Μπρέμερ -“γιος” του Πολ Μπρέμερ 2003… συνεδρία]
Μπρέμερ: Ο μπαμπάς ήξερε πολύ καλά τι έκανε. Πριν από την 11η Σεπτεμβρίου εργαζόταν ως διοικητικός διευθυντής του ασφαλιστικού γίγαντα Marsh & McLennan. Με την επίθεση τα κεντρικά γραφεία καταστράφηκαν, 700 εργαζόμενοι αγνοούνταν, ο μπαμπάς ευτυχώς όχι. Οι μέρες ήταν εφιαλτικές, τα θύματα έφτασαν στα 2.753… κανείς δεν ήξερε τι να κάνει… Ο μπαμπάς μέσα σ’ ένα μήνα ίδρυσε την εταιρεία πρακτικών συμβουλών για τρομοκρατικές επιθέσεις. Παρείχε συμβουλές και κάθε είδους βοήθεια σε πολυεθνικές ώστε να είναι εξασφαλισμένες απέναντι σε μελλοντικές πιθανές επιθέσεις. Ο κόσμος ήταν τρομοκρατημένος. Ο πατέρας μου όχι. Διασφάλιζε στους πελάτες του ασφαλιστικά συμβόλαια ενάντια στον κίνδυνο πολιτικών αναταραχών, έδινε συμβουλές για είδη πρώτης ανάγκης προς αποθήκευση, τότε η απειλή ακόμα και πυρηνικού πολέμου ήταν έντονη… Ο Μπρέμερ ξέρει τι κάνει… Ο Μπρέμερ σ’ εξασφαλίζει. Μπρέμερ εγγύηση… μ’ αυτές τις φράσεις μεγάλωσα… Μπρέμερ εμπιστοσύνη
Οι λεγάμενοι, μετά οι φίλοι τους, μετά εκείνοι που τους θυμούνται, αργότερα όλοι που φοβούνται και στο τέλος όλοι. Αυτά λέει ο πατέρας μου πίσω από μια κλειστή πόρτα στο σπίτι μας, η πόρτα την εποχή εκείνη είναι ακόμα τεράστια για μένα, εγώ προσπαθώ να φανταστώ τι θα συμβεί άμα πέσει προς το μέρος μου, ενώ έχω στήσει πάνω της τ’ αφτί μου, αν θα γίνω χαλκομανία τότε, μέσ’ απ’ την πόρτα περνάει μέχρι το χώλ και μυρίζει ταμπάκο, όλοι, κι αν θα κάνει θόρυβο, άμα με πλακώσει, ή αν μια πόρτα πέφτει σιγανά πάνω σ’ ένα σώμα που είν’ από κρέας. Όταν την επόμενη μέρα πηδάω πάνω στα πέτρινα σχέδια του χαλιού της πόλης κρατώντας το χέρι της μητέρας μου από νησί σε νησί, μετράω βουβά: Οι λεγάμενοι. Μετά οι φίλοι τους. Που θυμούνται. Που φοβούνται. Και στο τέλος όλοι. Ή πάντα πάνω σε μαύρο ή πάντα πάνω σε άσπρο ή πάντα πάνω σε γκρίζο, κρατώντας το χέρι της μητέρας μου. Σαν ποιηματάκι είν’ αυτή η πρόταση, και σαν ποιηματάκι δεν μπορεί να σταματήσει προτού φτάσει στο τέλος - στη μέση δεν μπορώ να σταματήσω το κουτσό, στη μέση δεν μπορώ να μείνω να στέκομαι στο ένα πόδι, κάπου μες στην πόλη, πάνω σε μαύρο ή άσπρο ή γκρίζο. Φοβάμαι για τον πατέρα μου. Όλοι. Όλοι όλοι.
Γιατρός: κλονίστηκε όμως η δική σας εμπιστοσύνη
Μπρέμερ: καθόλου, καθόλου… πώς θα μπορούσα …ήταν ένας σπουδαίος άντρας… ο ίδιος ο Μπους τον επέλεξε… ήταν τόσο χαρούμενος… αγόρι μου… τι σου έλεγα πάντα… η σκληρή δουλειά ανταμείβεται και δάκρυσε… the race is on… Τζόναθαν…the race is on! Μου μετέφερε την καθαρή εντολή του προέδρου λέξη προς λέξη… τον κάλεσε και του είπε… Μπρέμερ! Η ιστορία σπάνια μας προσέφερε την ευκαιρία να κάνουμε τόσα πολλά για τόσους πολλούς. Στο όνομα της αγάπης για τις Η.Π.Α., της δημοκρατίας και της ελευθερίας σου δίνω το πράσινο φως. Μετά το θάνατο του παλιού Ιράκ η ανοικοδόμηση του νέου Ιράκ δεν μπορεί να περιμένει. Αναγέννησέ το τώρα. Δράσε άμεσα και αποφασιστικά. Τhe quicker you succed the better… Πάνω στο άγραφο χαρτί γράψε τις πιο όμορφες λέξεις. Μην τους χαϊδέψεις, μην τους χαριστείς. Θα μας ευγνωμονούν αργότερα. Πάτα delete και κάνε restart. Σβήσε όλες τις προηγούμενες αναποτελεσματικές δομές και ξαναξεκίνα δημιουργώντας ένα έθνος πρότυπο. Μας κινεί η ανεπανάληπτη δέσμευση να φέρουμε νέες ελπίδες σ’ αυτούς που βάδισαν επί μακρόν στη σκιά της τρομοκρατίας. Η επιτυχία είναι μονόδρομος. Οικοδόμησε το Νέο Δημοκρατικό Φιλελεύθερο και Ανταγωνιστικό Ιράκ και πρόσφερε έτσι ένα μέλλον ειρήνης και ασφάλειας στα παιδιά και τα εγγόνια μας, στον γιο σου τον Τζόναθαν, Μπρέμερ… σε κάθε Τζόναθαν. Μπορούμε και θα υπερισχύσουμε… god bless our country, γιατί είμαστε ευλογημένοι
Από ’δώ πέρασε ένα πουλί, λέει ο πατέρας μου, έχει σκύψει δίπλα μου με λυγισμένα πόδια και δείχνει μια δυο γρατζουνιές που μοιάζουνε μ’ αστέρια πάνω στο σκούρο χώμα στην άκρη του κήπου μας, στη σκιά κάτω απ’ τα δέντρα, εκεί που δεν βγαίνει χορτάρι. Έχω δυο πουλάκια μες στα καλαθάκια, έφυγε το ένα, έφυγε και τ’ άλλο, ήρθε το ένα, ήρθε και τ’ άλλο. Τι είναι ίχνος, ρωτάω τον πατέρα μου. Κάτι που δεν μπορεί να είναι σύμπτωση, απαντάει ο πατέρας μου. Ναι, αλλά τότε πρέπει, λέω εγώ, προτού μάθει κάποιος τι δεν μπορεί να είναι σύμπτωση να μάθει όλα τ’ άλλα. Μάλλον, λέει ο πατέρας μου. Και τι γίνεται τότε με το διπλό χρόνο, ρωτάω εγώ, που έχει ένα τέτοιο ίχνος. Ποιο διπλό χρόνο, λέει ο πατέρας μου. Ο χρόνος, λέω εγώ, που πέρασε το πουλί, και ο δεύτερος χρόνος που το μαθαίνουμε εμείς, ανάμεσά τους το ίχνος είναι κάτι σαν γέφυρα. Ίσως, λέει ο πατέρας μου. Ναι, αλλά άμα κάποιος είναι τελικά τόσο μεγάλος που να μπορεί να ξεχωρίζει τη σύμπτωση απ’ όλα τ’ άλλα, είναι πάλι και πολύ βαρύς για να περάσει πάνω απ’ τη γέφυρα. Όχι, λέει ο πατέρας μου, αυτό είν’ ανοησία, και μ’ ένα ξυλαράκι κάνει δίπλα στις γρατζουνιές που μοιάζουνε μ’ αστέρια γρατζουνιές που μοιάζουνε μ’ αστέρια.
Ο πατέρας μου δουλεύει κάθε μέρα σ’ ένα παλάτι που απ’ έξω είν’ εντελώς άσπρο. Ο πατέρας μου φροντίζει σ’ εκείνο το παλάτι για την τάξη. Ίου. Τοίχοι άσπροι, κολώνες άσπρες, σκάλα άσπρη, ο ήλιος τυφλώνει από το σπίτι, λες κι είναι το σπίτι το ίδιο ο ήλιος, μόνο τα δέντρα δεξιά κι αριστερά απ’ το σπίτι είναι σκούρα, και ποτέ δεν κουνάει ένας άνεμος τα φύλλα τους. Ίου. Εγώ αναρωτιέμαι αν τα παράθυρα είναι μόνο ζωγραφιστά, επειδή το παλάτι είναι πάντα τόσο ήσυχο, μέσα του επικρατεί τάξη, λέει η μητέρα μου, ο πατέρας μου φροντίζει για την τάξη, κι επειδή εγώ πίσω απ’ τα παράθυρα ποτέ δεν βλέπω κάποιον. Αναρωτιέμαι αν το σπίτι είναι στ’ αλήθεια χτιστό με τοίχους γύρω γύρω, και γι αυτό απ’ έξω λάμπει τόσο πολύ, γιατί το φως του ήλιου δεν μπορεί να περάσει κι εκεί μέσα να χαθεί. Ίου. Έτσι όπως η μητέρα μου φροντίζει εμένα. Χτενίζουνε την τάξη, δίνουνε στην τάξη να φάει ή να πιει. Μέσα σ’ ένα σπίτι που δεν περνάει καθόλου φως, που μέσα του πρέπει να κρατιούνται από τους τοίχους και να περπατάνε ψαχουλευτά, γιατί τα παράθυρα είναι φραγμένα με τούβλα. Ίιου. Χτενίζουνε όταν δεν μπορούνε να βρούνε την τάξη μες στο σκοτάδι κατά λάθος τον αέρα, ρίχνουνε αυτό που ‘ναι να φάει και να πιει, κι άμα επικρατεί εκείνη παρ’ όλ’ αυτά, η τάξη, τότε βέβαια, χωρίς να έχει χτενιστεί, βρόμικη, πειναλέα, ξεπεσμένη. Ίου. Ίιου. Ο πατέρας μου βγαίνει απ’ το σπίτι, εγώ χαίρομαι, βάζει το χέρι του πάνω απ’ τα μάτια, επειδή την πρώτη στιγμή ο ήλιος τον τυφλώνει, ύστερα μας βλέπει, τη μητέρα μου κι εμένα, να στεκόμαστε στη βάση της σκάλας, είναι Παρασκευή, δυόμισι, εμείς τον παίρνουμε απ’ τη δουλειά όπως κάθε Παρασκευή, εκείνος κατεβαίνει γρήγορα τη σκάλα και με φιλάει με τα χείλια του, που ’ναι τόσο απαλά σαν γυναίκας. Ο πατέρας μου ποτέ δεν φοράει στολή, και τ’ αμάξια που ’ναι μπροστά στο σπίτι είναι γκρι-άσπρα, χωρίς μπλε φώτα. Πού πήγαν οι σειρήνες. Γινήκανε πουλιά, λέει η παραμάνα μου. Ηλιόλουστα κι ήσυχα είναι στην πόλη μας εκεί που μένει η αστυνομία.
Γιατρός: γίνετε πιο σαφής… μπείτε πιο βαθειά σε αυτή την…
Μπρέμερ: Έμοιαζε με κινηματογραφικό αστέρα… φορούσε πάντα τα ίδια ρούχα, κοστούμι Brooks Brothers σιδερωμένο άψογα, το φρόντιζε αυστηρά η μητέρα μου, προσωπικά, και μπεζ άρβυλα Timberland, του τα είχα κάνει δώρο εγώ από τις οικονομίες μου πριν φύγει για τη Βαγδάτη. Εκεί διέσχιζε όλη τη χώρα με ένα ελικόπτερο Blackhawk και τον συνόδευαν σωματοφύλακες της Blackwater, εντυπωσιακό για τα μάτια ενός παιδιού… και για την φαντασία του… δεν συμφωνείτε;
[ΡΩΣΙΑ. Τζόναθαν Γιέλτσιν -“γιος” του Μπαρίς Γιέλτσιν 1993…πρόποση]
…το πε κι ο Πινοτσέτ: Για να υπάρχει δημοκρατία στην κοινωνία θα πρέπει να υπάρχει μια δικτατορία στην εξουσία…
Σκοτώθηκαν 500 και τραυματίστηκαν 1.000, αλλά τί να γίνει; Πάσχαμε από σοβιετική νοοτροπία, καχύποπτοι στις μεταρρυθμίσεις…
Γλίτωσε τη Ρωσία από μια επιστροφή στα μπουντρούμια του παρελθόντος!
Εις υγείαν μπαμπάκα!
βότκα, βότκα γλυκιά… I can’t let you go... I want to…a lady…follow me…of burden….
κάποτε λέγανε ότι εμείς οι Ρώσοι πίνουμε βότκα γιατί η ζωή υπό το κομμουνιστικό καθεστώς είναι θλιβερή ε, λοιπόν επί καπιταλισμού, έρευνες έδειξαν, ότι πίνουμε το διπλάσιο κύριοι … εις υγείαν!
Ακούς, μου λέει η Άννα στο διάλειμμα στην αυλή, όταν πίσω απ’ τη μάντρα με τα κόκκινα τούβλα που περιβάλλει την αυλή του σχολείου μας πέφτει ένας πυροβολισμός: Αυτή ήταν η αδελφή μου. Εμείς δεν μπορούμε να δούμε τίποτα. Περιμένουμε τι θα γίνει μετά. Και τώρα είναι η σειρά του, λέει η Άννα. Ποιανού, ρωτάω εγώ την Άννα. Εκείνου που είν’ ερωτευμένος μαζί της. Αλλά μόνο άμα έχει θάρρος. Πέφτει ένας δεύτερος πυροβολισμός. Κερδίσαμε, φωνάζει η Άννα. Ποιοι, ρωτάω εγώ. Εκείνος κι η αδελφή μου. Ληστέψανε καμιά τράπεζα; Όχι, λέει εκείνη, είχε να κάνει με κάτι εντελώς διαφορετικό. Με τι, ρωτάω εγώ την Άννα. Με την αγάπη, λέει εκείνη. Άμα έχουν πάει όλα καλά, θα είναι τώρα κι οι δυο νεκροί.
[ΠΟΛΩΝΙΑ. Τζόναθαν Σακς -“γιος” του Τζέφρυ Σακς 1993 … κήρυγμα]
Απεργείτε αδελφοί…
αλλά οι απαντήσεις πάντοτε βρίσκονται στο ιερό ευαγγέλιο δια του οποίου η Αγία μας Οικονομία μας εισήγαγε εις τα ενδότερα της ευλογίας του Μεσσία των οικονομικών προς τους ανθρώπους για να μπορούμε να είμαστε απέναντι του με τη δύναμη της πίστεως και της απολύτου εμπιστοσύνης στο θέλημά του. Ο άγιος Ευαγγελιστής του δημοκρατικού καπιταλισμού μας διηγείται λοιπόν σήμερα τη θεραπεία μιας μακρινής χώρας, ονόματι Βολιβίας που εβασανίζετο από φρικτή αρρώστια που περιγράφεται εδώ και η οποία προήρχετο από διαβολική επενέργεια. Και το κεντρικό θέμα αυτής της ευαγγελικής περικοπής με τη διήγηση για την θεραπεία της χώρας είναι: η θεραπεία της χώρας και η θεραπεία που πρέπει να γίνεται σε όλους μας για όσα πράττομε παραβαίνοντες την εντολή της Οικονομίας όπως την ξέρομε ως καθολικοί πιστοί. Αυτού του γεγονότος που διηγείται το ιερό ευαγγέλιο προηγήθηκε το βάπτισμα του Μεσσία Σακς στη σχολή του Σικάγου όπως το ξέρομε.
…Πρόκλησις: μισή ομολογία και μισή αμφισβήτηση, εάν μπορείς και εάν δύνασαι… και άλλοι λιποψύχησαν, ο τότε εκπρόσωπος του Δ.Ν.Τ. είπε: Είναι ό,τι ακριβώς οραματίζεται κάθε αξιωματούχος του Δ.Ν.Τ. Αν όμως τα πράγματα δεν εξελιχθούν καλά, έχω, ευτυχώς, διπλωματική ασυλία και μπορώ να μπω σε ένα αεροπλάνο και να φύγω! Και ακόμη χειρότερα, ο υπουργός οικονομικών: Πρέπει να είμαστε σαν τον πιλότο της Χιροσίμα. Όταν έριξε την ατομική βόμβα, δεν ήξερε τι έκανε. Όταν όμως είδε το ατομικό μανιτάρι, αναφώνησε: Ω, συγνώμη! Αυτό ακριβώς πρέπει να κάνουμε: να εξαπολύσουμε τη θεραπεία και να πούμε: Ω, συγνώμη! και αμέσως λέγει ο Σακς για να εξουδετερώσει αυτή την αμφισβήτηση. Νομίζετε ότι αν και δεν γνωρίζω τίποτε γι’ αυτή τη μακρινή χώρα, για την ιστορία της, για την αποικιοκρατική εκμετάλλευση και την καταπίεση των ιθαγενών της, δεν γνωρίζω και την αρρώστια και την θεραπεία της; και ετοιμάστηκε να φύγει…
… Σας θυμίζει τίποτα αδελφοί αυτή η παραβολή;
Τυχαία λέτε σας τη διηγήθηκα με τόση λεπτομέρεια;
Ποιο είναι το κεντρικό θέμα; Τι μας διδάσκει αυτή η παραβολή;
Πίστη, πίστη, πίστη και μόνον πίστη, ολοκληρωτική
ο Σακς, ο πατέρας μου μετά το θαύμα της Βολιβίας έφτασε και εδώ, στην Πολωνία αγαπητοί αδελφοί και εν μία νυκτί κατέστρωσε το 15σέλιδο πλήρες σχέδιο για τη διάσωση της δικής σας ασθενούς! Κι εδώ το θαύμα θα ήταν μεγαλύτερο γιατί ήταν η πρώτη φορά που έγραφε κάποιος ένα πλήρες σχέδιο για το μετασχηματισμό μιας σοσιαλιστικής οικονομίας σε οικονομία της αγοράς! Θα πραγματοποιούσε άλμα-θαύμα πάνω από το θεσμικό αυτό χάσμα… Και εάν υπακούης επιμελώς εις την φωνήν Κυρίου του Θεού σου, διά να προσέχης να κάμνης πάσας τας εντολάς αυτού, τας οποίας εγώ προστάζω εις σε σήμερον, θέλει σε υψώσει Κύριος ο Θεός σου υπεράνω πάντων … μα δεν τον αφήσατε αδελφοί! Εκείνος σας προειδοποίησε Αλλ’ εάν δεν υπακούσης εις την φωνήν Κυρίου του Θεού σου, διά να προσέχης να εκτελής πάσας τας εντολάς αυτού και τα διατάγματα αυτού, τα οποία εγώ προστάζω εις σε σήμερον, πάσαι αι κατάραι αύται θέλουσιν ελθεί επί σε και θέλουσι σε ευρεί … Ο Κύριος θέλει σε πατάξει εις τα γόνατα και εις τα σκέλη με πληγήν κακήν, ώστε να μη δύνασαι να ιατρευθής από του ίχνους των ποδών σου έως της κορυφής σου.
Και θέλει σε διασπείρει ο Κύριος εις πάντα τα έθνη, απ’ άκρου της γης έως άκρου της γης· και θέλετε λατρεύσει εκεί άλλους θεούς, τους οποίους δεν εγνώρισας, συ ουδέ οι πατέρες σου, ξύλα και λίθους.
Αλλά και εν τω μέσω των εθνών τούτων δεν θέλεις ευρεί ανάπαυσιν, ουδέ θέλει έχει στάσιν το ίχνος του ποδός σου· αλλά θέλει σοι δώσει ο Κύριος εκεί καρδίαν τρέμουσαν και μαραινομένους οφθαλμούς και τηκομένην ψυχήν.
Και θέλουσιν ελθεί επί σε πάσαι αι κατάραι αύται, και θέλουσι σε καταδιώξει και σε ευρεί, εωσού εξολοθρευθής· διότι δεν υπήκουσας εις την φωνήν Κυρίου του Θεού σου, διά να φυλάττης τας εντολάς αυτού και τα διατάγματα αυτού, τα οποία προσέταξεν εις σε.
Η μικρή μου αδελφή, λέει η Άννα, ξαναήρθε χτες στο σπίτι επιτέλους. Ωραία, λέω εγώ. Πήγε αμέσως πάνω, λέει η Άννα, στην κρεβατοκάμαρα των γονιών μας, στις ντουλάπες, και πήρε τ’ αεροβόλο απ’ το ράφι που ο πατέρας μου έχει πάντα τα μαντίλια του. Οι γονείς μας το είχανε κρύψει κάτω απ’ τις αλλαξιές, για να μην το βρούμε, λέει η Άννα. Η μικρή μου αδελφή, λέει η Άννα, πήρε τ’ αεροβόλο απ’ το ράφι, το ’βαλε στο κεφάλι κι ύστερα πυροβόλησε. Πόσο χρονώ είναι δηλαδή η μικρή σου αδελφή, ρωτάω εγώ. Εφτά ήτανε, λέει η Άννα.
[ΑΓΓΛΙΑ Τζόναθαν Θάτσερ -“ανιψιός” της Μάργκαρετ Θάτσερ και Τζόναθαν Χάγεκ -“γιος” του Φρίντριχ φον Χάγεκ 1982… αλληλογραφία]
Αγαπητέ Τζόναθαν,
Η Θεία μου όπως ξέρεις βρίσκεται στον τρίτο χρόνο της διακυβέρνησης, ήδη βουλιάζει στις δημοσκοπήσεις και δεν είναι διατεθειμένη να διακινδυνεύσει μια ήττα στις επόμενες εκλογές εφαρμόζοντας ένα τόσο ριζοσπαστικό και αντιδημοφιλές οικονομικό πρόγραμμα σαν αυτό που της πρότεινε ο πατέρας σου! Παρά τον θαυμασμό που τρέφει για την αξιοσημείωτη επιτυχία της Χιλιανής οικονομίας και το εντυπωσιακό παράδειγμα αυτής της οικονομικής μεταρρύθμισης, είναι βέβαιη πως όπου υπάρχουν δημοκρατικοί θεσμοί, τα μέτρα που υιοθετήθηκαν στη Χιλή με τόσο κτηνώδη βία, θα ήταν απαράδεκτα. Οι εκλεγμένοι ηγέτες ανησυχούν για το τι σκέφτονται οι ψηφοφόροι σχετικά με την αποδοτικότητα και το έργο τους που κρίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα!
Τζόναθαν, συμφωνώ απόλυτα μαζί της και μην ξεχνάς πως μια δική της ήττα στις εκλογές διαλύει κάθε ελπίδα πολιτικής μου ανέλιξης. Είμαι απελπισμένος, είμαι στα πρόθυρα κρίσης, οι προσπάθειες μιας ζωής που κατέβαλλα με τόσο κόπο -ξέρεις πόσο επώδυνο ήταν για μένα να τελειώσω το πανεπιστήμιο!- ώστε να διαθέτω και τα τυπικά προσόντα, τώρα πάνε ολότελα χαμένες…
Τα όνειρά μου ήταν άλλα, εσύ το ξέρεις καλά …αλλά τώρα είναι αργά πια…
Τέλος πάντων, στο πανεπιστήμιο που βρίσκεσαι υπάρχει καμιά θέση βοηθού μακροοικονομίας ή έστω εφαρμοσμένης λογιστικής;
Υ.Γ. Επισυνάπτω βιογραφικό με φωτό!
Ειλικρινά δικός σου, Τζόναθαν
Αγαπητέ Τζόναθαν,
Οι δικτατορίες όπου απουσιάζει καταφανώς η ελευθερία εφαρμόζουν στην πράξη την ελευθερία της αγοράς. Όμως οι ελεύθεροι άνθρωποι, δυστυχώς, δεν ψηφίζουν τους πολιτικούς που θέλουν να την εφαρμόσουν. Η Βρετανία είναι και πρέπει να παραμείνει μια δημοκρατική χώρα, άρα, αγαπημένε μου, τι σας μένει;
Μόνο μια κρίση-είτε είναι είτε απλώς εκλαμβάνεται ως πραγματική-οδηγεί σε πραγματικές αλλαγές. Όταν ξεσπάει μια κρίση, οι δράσεις που αναπτύσσονται εξαρτώνται από τις περιρρέουσες ιδέες. Πιστεύω ότι αυτή πρέπει να είναι η βασική λειτουργία μας: να αναπτύξουμε εναλλακτικές πολιτικές που θα αντικαταστήσουν τις υπάρχουσες, να τις διατηρούμε ζωντανές και διαθέσιμες, έως ότου το πολιτικά αδύνατον καταστεί πολιτικά αναπόφευκτο.
δικός σου, Τζόναθαν
[ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ Τζοναθίνα Φορντ -“κόρη” του βιομηχάνου Φορντ 1983 …αναχώρηση]
Το ίδρυμα Φορντ υπήρξε αποδεδειγμένα η πιο σημαντική και με μεγάλη διαφορά πηγή χρηματοδότησης των ομάδων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποτέλεσε τη μεγαλύτερη φιλανθρωπική οργάνωση σε ολόκληρο τον κόσμο με αποκορύφωμα την δεκαετία του ’70! Κατά την οποία διοχέτευσε 30 εκατομμύρια δολάρια στην υπεράσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενισχύοντας Επιτροπές Ειρήνης της Λατινικής Αμερικής, το Παρατηρητήριο της Αμερικής και άλλες ανεξάρτητες οργανώσεις σώζοντας χιλιάδες ζωές Και εδώ δεν σημειώνω τυχαία την δεκαετία, είναι γι’ αυτή ακριβώς την περίοδο που τώρα οι λασπολόγοι μας κατηγορούν ότι η αυτοκινητοβιομηχανία διέθετε μυστικές εγκαταστάσεις βασανιστηρίων μέσα στα όρια της ιδιοκτησίας της και ότι είχε βοηθήσει στην εξαφάνιση των εργατών της! Στους ίδιους λοιπόν αυτούς χώρους που εγώ έτρεχα, έπαιζα και μεγάλωνα καθώς άκουγα με θαυμασμό τον σεβαστό μου πατέρα να με διδάσκει σύμφωνα με τις υψηλότερες αξίες, βασανίζονταν ή και ακόμη σκοτώνονταν άνθρωποι!
Θα έχεις δει κάποια φορά τη σιδερένια ράβδο που χώνω στο χώμα, για να βγάλω τα σκουλήκια της βροχής από το χώμα. Ναι, λέω εγώ. Έτσι φαντάσου το, λέει ο πατέρας μου. Με το ρεύμα τα σκουλήκια βγαίνουν απ’ το χώμα, κι όσο πιο δυνατό είναι το ρεύμα τόσο πιο γρήγορα.
Η αλήθεια δηλαδή όταν συνδέεις ένα σώμα με το ηλεκτρικό ρεύμα βγαίνει από το σώμα σαν σκουλήκι. Ναι, λέει ο πατέρας μου.
Το ρεύμα είναι το καλύτερο μέσο για να βγάλεις κάτι που ξέρει κάποιος από το στόμα του. Άμα όμως κάποιος δεν ξέρει τίποτα; Άμα όμως είσαι σ’ ένα δωμάτιο χωρίς πρίζα, γίνεται και με μια τανάλια ή ένα μαχαίρι. Τανάλια. Μαχαίρι. Άμα το μαχαίρι είναι αρκετά κοφτερό, μπορείς για παράδειγμα να κόψεις σε κάποιον ή κάποια τις πατούσες γύρω γύρω κι ύστερα να τραβήξεις το δέρμα να το βγάλεις.
30.000 εξαφανίσεις… κι όμως οι Μητέρες της πλατείας του Μαΐου δεν δέχτηκαν τα χρήματά μας κι ας επέμενα, θεέ μου πόσο επέμενα να βοηθήσω αυτές που έχασαν τα παιδιά τους…
Παιδιά… παιδιά σαν κι αυτά που το ίδρυμά μας ανέκαθεν στήριζε παρέχοντάς τους ακαδημαϊκές υποτροφίες, εξασφαλίζοντάς τους την πρόσβαση στα καλύτερα Πανεπιστήμια εντός και εκτός Αργεντινής. Υπότροφοί μας διέπρεψαν στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο όπου ο βασικός χρηματοδότης για την οικονομική έρευνα υπήρξε το ίδρυμά μας! και όχι τυχαία, η χώρα είχε ανάγκη ικανούς οικονομολόγους έτοιμους να επιστρέψουν για να εκπληρώσουν το μεγαλειώδες πεπρωμένο της πατρίδας σας-αυτό το μέλλον ευχηθήκαμε στην ευχετήρια καταχώρηση της πρωτοχρονιάς του ’77 και σ’ αυτό στοχεύσαμε και αυτό δεσμευτήκαμε να πραγματώσουμε. Μέσω της παιδείας. Το ίδρυμα Φορντ πάντοτε πρέσβευε "Δεν μπορείς να έχεις μια εκσυγχρονισμένη χώρα χωρίς μια εκσυγχρονισμένη ελίτ", "πρέπει να βελτιωθούν τα οικονομικά ακαδημαϊκά ιδρύματα για να εκπληρωθούν οι δημοκρατικοί στόχοι" …
χωρίς διακρίσεις- χωρίς διακρίσεις βοηθήσαμε, χωρίς διακρίσεις βοηθάμε …
Κοιμισμένους τους αφήναμε τους ανθρώπους στον ουρανό, λέει ο πατέρας μου, κι ο παπάς προσευχότανε για ’κείνους, πριν χτυπήσουνε τα σώματά τους στο νερό. Κι αύριο πρωί-πρωί, σαν το θέλει ο Θεός. Ένα θαύμα, μακριά μας, από το μπλε στο μπλε πέφτουνε οι άγγελοι, από τον ουρανό ψηλά μες στη θάλασσα, κοιμούνται, πέφτουνε και κρατιούνται ακόμα από τα χέρια, η μητέρα μου κι εγώ είμαστε όρθιες κάτω στο λιμάνι και βλέπουμε το θαύμα, και πολλοί άλλοι δίπλα μας είν’ όρθιοι κι εκείνοι και δείχνουνε κι εκείνοι τους αγγέλους και κάνουνε το σταυρό τους.
Ότι μες στο παλάτι θ’ ακούγανε τόσο πολλή μουσική δεν το είχα φανταστεί. Απ’ έξω το παλάτι είναι πολύ ήσυχο. Η ησυχία είναι υγεία. Μέσα όμως βγάζουνε οι μεν στους δε τα νύχια, καθοίκι, ντίιν, χτύπημα, χτύπημα και χτύπημα, η αγάπη είναι πιο βαρειά απ’ το νερό, χόρευε, μένουμε ζωντανοί και ντίιν, του ’χει βγει το λαρύγγι να φωνάζει, ναι, μένουμε ζωντανοί και ντίιν, πυρετός της νύχτας, θησαυρέ μου, γύρνα πίσω, με λίγη τύχη, μαζί σου μες στην κοπριά, ντίιν, πάρα πολύ, πολύ λίγο, πολύ αργά, παιδί μου, ο αγώνας έχει αρχίσει, δεν μπορώ να σ’ αφήσω να φύγεις, και πάμε πάλι, άρχισαν να μαυρίζουν όλα γύρω σου, αγάπα με, αγάπα με πιο σκληρά, νιώθω ακόμα τη φλόγα, ζέστη, κρύο κι υγρασία, δεν μπορώ να σ’ αφήσω να φύγεις, χώσ’ του τη, αν μ’ εγκαταλείψεις, θα το μετανιώσεις κάποια στιγμή, καθοίκι, μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε, ντίιν, ντίιν και ντίιν, κανείς δεν ξέρει ποια είναι ή πώς τη λένε, έλα, να της σκαλίσουμε ένα λουλούδι στο δεξί στήθος, στ’ αριστερό, και στα δυο, έλα, λέγε τι βλέπεις, όταν μαυρίζουν όλα γύρω σου, χόρευε, χόρευε και χόρευε, είναι πάρα πολύ μικρή για να ’ναι του δρόμου, δέσ’ την από τα μαλλιά, καυτό παιδί μέσα στην πόλη, γύρνα πίσω, παιδί μου, είναι το μαύρο χρώμα, ζήτω, έλα, κι ακόμα πιο σκληρά, σ’ ένα σιδερένιο κρεβάτι μαζί της, εσύ, δεν μου φέρνεις λουλούδια, δεν μου τραγουδάς τραγούδια αγάπης, δεν μου μιλάς καθόλου πια, όταν έρχεσαι και μπαίνεις απ’ την πόρτα στο τέλος της μέρας, ένα καρφί στη σάρκα, κοντά στην καρδιά, που φτερουγίζει όσο χτυπάει, ένα ραβδί για το αίμα, κρουστά, έχει το κατάλληλο εργαλείο, χτύπα, χτύπα, όσο η καρδιά χτυπάει, όταν γυρίσω σπίτι, θησαυρέ μου, θα σου βάλω φωτιά, θα σε κλείσω στην αγκαλιά μου, θα σε κρατήσω σφιχτά, ντίιν, θέλω να δοκιμάσω τη γεύση των χειλιών σου, θέλω να σε φιλήσω παντού, γυαλιά στην τρύπα σου, παλιοκαριόλα, παντού, μέχρι η νύχτα, χόρευε, χόρευε και χόρευε, είναι εύκολο να δεις πότε κάτι είναι σωστό και πότε είναι λάθος, χτύπημα, χτύπημα και χτύπημα, ντίιν, χτύπημα, χτύπημα και χτύπημα, ντίιν, τα χάλκινα σε ρυθμό τεσσάρων ή τριών τετάρτων, δεν έχει σημασία, πάντως πάντα πιο δυνατά απ’ αυτόν ή αυτή, η αγάπη είναι πιο βαρειά απ’ το νερό, μαλακώνεις, αυτόν ή αυτήν, με ζέστη, κρύο κι υγρασία, τη σάρκα την κάνεις να λιώνει, ύστερα εμφανίζεται ο πυρήνας, κι αυτόν ύστερα τον δαγκώνεις, τον χτυπάς, τον λιανίζεις, τον κάνεις σκόνη, μείνε μαζί μου, εδώ μαζί μου, κοντά μου, θέλω να σε, χόρευε, χόρευε και χόρευε, θέλω να σε, το χορό στη σκιά, τρεις άντρες, μια λέιντυ, ντίιν, ακολούθησέ με, καθοίκι, φορτίο μου.
[ΧΙΛΗ Τζόναθαν Πινοτσέτ -“γιος” του Αουγκούστο Πινοτσέτ και Τζόναθαν Φρίντμαν - “γιος” του Μίλτον Φρίντμαν 1982 … φουαγιέ]
Φρ: σας δώσαμε ή δεν σας δώσαμε σαφείς οδηγίες χρήσης, απλά πράγματα.
Π:Αυτό το ακαταλαβίστικο σχέδιο…
Φρ: Ούτε που το διαβάσατε. Ελάτε παραδεχτείτε το, θα ’βαζα στοίχημα…
Π:να διαβάσω 500 σελίδες, όχι βέβαια
Φρ: Ούτε ο πατέρας σας…
Π: Είχε διαβάσει την πεντασέλιδη σύνοψη που μας είχατε προτείνει, του φάνηκε λογική, σας έδωσε το πράσινο φως να την προχωρήσετε. Δεσμεύτηκε να εφαρμόσει το οικονομικό σας πρόγραμμα αλλά ήταν πολύ σκληρό, οι αντιδράσεις
Φρ: Το πρόγραμμα ήταν σκληρό ή οι βαναυσότητες που επιδείξατε μέσω στρατού, ήμασταν έτοιμοι να απενοχοποιήσουμε τις ιδιαζόντως ειδεχθείς…
Π: Τι;
Φρ: να σας προσφέρουμε τα διανοητικά εφόδια που σας έλλειπαν
Π: ο μπαμπάκας σου μας άδειασε… ορίστε το απόκομμα της δήλωσής του … δεν θεωρώ κακό ένας οικονομολόγος να παρέχει τεχνικές οικονομικές συμβουλές στην κυβέρνηση παρά την έντονη διαφωνία μου με το αυταρχικό πολιτικό σύστημα της Χιλής … παρά τη διαφωνία του;
Προς τι να υπάρχουνε τα μάτια μου, αν είναι να βλέπουν αλλά να μη βλέπουνε τίποτα; Προς τι τ’ αφτιά μου, αν είναι να ακούν αλλά να μην ακούνε τίποτα; Προς τι όλα τα ξένα μες στο κεφάλι μου;
Αυτά, εγκεφαλική έλικα εγκεφαλική έλικα, να τα σκεφτώ ν’ αφανιστούνε, μέχρι ίσως να φανεί στον πάτο κάτω κάτω ένα κουταλάκι γεμάτο με εμένα. Νʼ αρπάξω την ανάμνηση σαν μαχαίρι και να το στρέψω πάνω της, ν’ αποκόψω την ανάμνηση με την ανάμνηση. Αν γίνεται αυτό.
Πατέρας και μητέρα. Μπάλα. Αυτοκίνητο. Αυτά ίσως οι μόνες λέξεις που ήταν σώες όταν τις έμαθα. Κι αυτές ύστερα λάθος, ξεριζωμένες από μέσα μου και φυτεμένες από την άλλη πάλι, τ’ αντίθετο της μπάλας πάλι μπάλα, του πατέρα και της μητέρας πατέρας και μητέρα. Τι είναι αυτοκίνητο; Όλα τ’ άλλα λόγια εκ των προτέρων με τη μισή σιωπή βάρος μολύβι στα πόδια, έτσι όπως το φεγγάρι κουβαλάει πάνω του τη σκοτεινή πλευρά του ακόμα κι όταν είναι γεμάτο. Αλλά εκείνο περιστρέφεται τουλάχιστον. Για μένα τα λόγια ήτανε σταθερά, τώρα όμως τ’ αφήνω να φύγουν, και αν δεν γίνεται αλλιώς, καλύτερα να κόψω μαζί και το ’να ή τ’ άλλο μου το πόδι. Μπάλα. Μπάλα.
Συντελεστές
Κείμενα: Τζέννυ Έρπενμπεκ (Παιχνίδι με τις λέξεις, μετάφραση Αλέξανδρου Κυπριώτη, Εκδόσεις Ίνδικτος) - Ρηνιώ Κυριαζή (με αφετηρία το Δόγμα του Σοκ της Naomi Klein, εκδόσεις Λιβάνη)
Δραματουργία: Νίκος Φλέσσας
Σκηνοθεσία: Νίκος Καμόντος
Σκηνικά-κοστούμια: Λίνα Μότσιου
Μουσική: Νίκος Βελιώτης
Φωτισμοί: Λίνος Μεϊτάνης
Ηθοποιοί: Άρης Αρμαγανίδης, Νίκος Καμόντος, Ρηνιώ Κυριαζή, Αγγελική Παπαθεμελή, Βάσια Χρήστου
* * *
Τα αποσπάσματα με γκρι χρώμα είναι από το βιβλίο της Τζέννυ Έρπενμπεκ. Οι "γιοι", ο "ανιψιός" και η "κόρη" των πραγματικών προσώπων που αναφέρονται στο έργο είναι φανταστικά πρόσωπα.
Η θεατρική ομάδα Difunta Correa πήρε το όνομά της από την αγία που αναφέρεται στο βιβλίο της Τζέννυ Έρπενμπεκ. Η αγία Difunta Correa (αποθανούσα αγγελιαφόρος) λατρεύεται από το λαό στην Αργεντινή (αλλά και σε κάποια μέρη της Χιλής και της Ουρουγουάης) και δεν έχει αναγνωριστεί επισήμως από την Καθολική Εκκλησία. Σύμφωνα με την παράδοση, πέθανε το 1840 στην έρημο, κατά την προσπάθειά της να φτάσει μαζί με το μωρό της στον άντρα της, ο οποίος είχε επιστρατευτεί κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Αργεντινή.
Γράφει η Έρπενμπεκ: "Η αγία Ντιφούντα Κορρέα πέθανε από τη δίψα στην έρημο, αλλά το παιδί που βύζαινε απ’ το στήθος της ζούσε ακόμα όταν τους βρήκανε τους δυο τους. Να βυζαίνεις ζωή από μια νεκρή, η παραμάνα μου χαϊδεύει με το δάχτυλό της την εικονίτσα να ισιώσει, παράξενο, όταν η ζωή βγαίνει από κάποια η ίδια βαραίνει αντί να ελαφραίνει. Η πλάτη, τα πόδια κι οι φτέρνες της αγίας βαριά πάνω στην άμμο, το παιδί το κρατάει ακόμα στην αγκαλιά, το κρατάει, η νεκρή, το ζωντανό παιδί στην πεθαμένη ήδη αγκαλιά της, και σαν τρίτος στη συμμαχία πάνω απ’ τους δυο τους ο βουβός ήλιος, που έφερε το θάνατο στη μητέρα. Όπου υπάρχει ένα εικονοστάσι στην άμμο για την πεθαμένη από τη δίψα, οι ταξιδιώτες αφήνουνε μπουκάλια με νερό, λέει η παραμάνα μου. Εγώ αναρωτιέμαι αν θα την ξυπνήσει το νερό. Αν μια αγία πού ’ναι καιρό πια νεκρή μπορεί άραγε να πιει πίσω τη ζωή της από τόσο πολλά σφραγισμένα μπουκάλια. Έχει αλήθεια μια αγία χέρια και στόμα. Η παραμάνα μου λέει θα σηκωθεί πάντως. Ναι, αλλά πότε πια. Όταν δεν θά ’ρχεται πια κανείς για να φέρνει καινούργια τάματα, λέει. Όταν θα γυρίσει η ησυχία στη γη, εκείνη θα θέλει να δει τι γίνεται, τότε το αργότερο θα σηκωθεί και θα πιει".
